Sociale duurzaamheid inspireert
Terwijl ik in een zaal met 500 mensen luisterde naar een Canadese professor, werd ik me plotseling bewust van een rode draad in mijn werk en mijn leven. Als een bliksemschicht schoot het door me heen – in positieve zin wel te verstaan. Die rode draad is ‘sociale duurzaamheid’ met drie in elkaar grijpende kenmerken. Eén: vorm geven aan de omgeving – een wijk, een plein, een park, een gebied. Twee: geluk, gezondheid en kwaliteit van leven op de agenda zetten. Drie: mensen samen laten werken, met hun verschillende belangen, disciplines, achtergronden. Als die drie bij elkaar komen, bouw je aan sociale duurzaamheid.
Geëngageerde mensen
Van initiatief en zeggenschap werd ik altijd al vrolijk. In raden, redacties en actiegroepen ontmoette ik de leukste mensen, met ambities, creatieve ideeën en energie om hun organisaties en omgeving te beïnvloeden. Als procesbegeleider en communicatiestrateeg was ik in charge bij stedelijke en gebiedsontwikkeling. Daar kwamen de harde wereld en de zachte wereld bij elkaar. Planners, ontwerpers en ondernemers moesten wennen aan betrokken burgers en bevlogen belangenbehartigers. Ze spraken elkaars taal niet. Er was werk aan de winkel om een brug te slaan tussen hun belangen. Steeds vaker kwam ik inspirerende voorbeelden tegen. Zoals stedelijke ontwikkeling waar tekenen en rekenen werd verbonden met het engagement en commitment van ‘gewone mensen’. Waar korte- en langetermijnoplossingen er allebei toe deden en werden opgezocht.
Cocreatie
De samenleving verandert flink. Inwoners, consumenten en belanghebbenden werken in toenemende mate vanzelfsprekend mee in cocreatie. De verbindingen tussen de werelden van gezondheid en geluk en die van stenen, asfalt en grond worden steeds steviger. Wrijving en botsingen blijven bestaan. Samenwerking met andere disciplines, strategieën en stijlen vraagt om procesregie, programmamanagement en professionele ontwikkeling. Dus ja, conflictbemiddeling, leerwerkplaatsen en procesbegeleiding blijven nodig. Gelukkig voor mij. En steeds duidelijk in het kader van sociale duurzaamheid: eigenaarschap en cocreatie, vormgeving van de omgeving, ambities in termen van geluk en gezondheid.
Kansen pakken
De trigger voor mijn bliksemschicht? Op een conferentie van de Universiteit Utrecht, Pathways to Sustainability, vertelde John Robinson vertelde over ‘Making a difference: universities as living labs and agents of change for sustainability’. Treffend beschreef hij hoe werken aan duurzaamheid vaart krijgt door het herkennen en pakken van kansen. Zie een universiteit niet alleen als een academische gemeenschap, maar – ten eerste – ook als een verzameling gebouwen die voorop kan lopen in duurzame oplossingen. Ten tweede als een wereld van studenten die bij elk vak kennis en inzicht kunnen verwerven om te leren werken aan duurzaamheid. En ten derde als een geweldig laboratorium om in samenwerking met allerlei partijen experimenten te doen, data te benutten en innovaties in te zetten.
Naast kansen zien en pakken is het essentieel om iedereen mee te nemen in het verhaal met een positief duurzaamheidsframe. Het gaat om het bevorderen van welbevinden van onszelf en de planeet! Alle jonge mensen begrijpen dat en willen niets liever dan hieraan bijdragen.
Robinsons verhaal hielp me mijn eigen rode draad van inspiratie te herkennen. Bovendien illustreerde hij het belang van verschillende ingrediënten die net zo goed deel uitmaken van mijn professionele bagage. De kunst van kansen pakken, de waarde van experimenten en het betrekken van jonge mensen. Sociale duurzaamheid inspireert!