Netwerken en allianties

Samenwerken in allianties: meerwaarde ontwikkelen 

Allianties zijn er om maatschappelijke vraagstukken aan te pakken waar een enkele organisatie alleen niet uitkomt. Leden van de alliantie zijn organisaties die met hun eigen expertise, projecten en netwerk bijdragen aan het doel van de alliantie.

Gezamenlijkheid en eigenheid

Bijzonder aan een alliantie is dat alle deelnemende organisaties met één been in de alliantie staan en met het andere been in hun eigen organisatie – en met hun eigen achterban te maken hebben. Naast een gedeelde ambitie en een gezamenlijk doel hebben de deelnemende organisaties ook eigen doelen en belangen. Er is geen sprake van een hiërarchische verhouding tussen de organisaties, wel zijn er een penvoerder en een programmamanager en vaak een onafhankelijk procesbegeleider. Over die rollen en de bijbehorende bevoegdheden worden afspraken gemaakt en er zijn spelregels over de onderlinge omgang.

Samenwerking vanuit verschillen

Kenmerkend is dat – uiteraard – de inhoudelijke doelen voorop staan. En dat allianties soms al zijn opgericht voordat er aandacht is geschonken aan de wijze van samenwerking. De verschillen tussen de deelnemende organisaties (o.a. kwaliteit, kennis, professionaliteit, organisatiecultuur, strategische opvattingen, financiële belangen) dragen in principe bij aan de resultaten van de alliantie. Maar het productief maken van verschillen is ook gewoon hard werken. Conflicten over het verdelen van middelen, over normen en waarden en ook over identiteit (waar zijn we samen van en hoe schuurt dat met ieders eigen identiteit) flakkeren makkelijk op. Onafhankelijke derden kunnen daarbij helpen.

Fases in de samenwerking

We maken onderscheid in drie fases, elk met hun eigen kenmerken en vereisten om de vaart in de samenwerking te houden:
• de start, waarin schuren en ontwerpen centraal staan
• de ontwikkelfase, gekenmerkt door ontdekken en leren
• de productieve fase, waarin de meerwaarde van de samenwerking tot zijn recht komt en de productiviteit groeit.